Ajudeu-me, ‘lagunduidazue’

GOGOKO DITUT astintzen nauten istorioak. Kontakizunak. Narrazioak. Kronikak. Bizipenak. Emozioak. Azalpen luzerik ez eman… hobe kontatu egiten badidazu.

‘Ajudeu-me’ Mataró herrira gaztelania eta ingelesera ikastera etorri den brasildar gazte baten istorioa da. Han ohartu da marrubiak ez direla fresa, baizik eta maduixes, eta laranjak, taronges… eta hizkuntzarekin maitemindu da.

Katalana nola aurkitu zuen kontatzen du, nola erabaki zuen ikastea, lagundu zion jendea eta lagundu ez ziona, voluntariat per la llengua, Consorci-aren ikastaroak, bere kabuz ikasteko estrategiak… Murgiltze linguistikoa defendatzen du: katalanez egiteko aukerak bilatu eta eta katalanez egiteko aukerak baliatu. Eta kexu da, katalan hiztunek harekin hizkuntza aldatzen dutenean.

‘Ajudeu-me’ oihu bat da:

LAGUNDUIDAZUE! da Katalunian, Euskal Herrian, Japonen eta munduko edozein txokotan, bertako hizkuntza ikastea garrantzitsua dela sinisten duten pertsonen oihua. Hizkuntza ikasteko laguntza eske ari diren pertsonen oihua da. Baina, haratago, LAGUNDUIDAZUE! bizi nahi duen hizkuntza baten oihua da.

Diadaren ospakizunean Màrius Serra idazle eta kazetariak eman zuen hitzaldi antologiko baten zatia ekarri du liburura:

“Necessitem més immersió lingüística que mai per tenir un futur capicua. Amb el cap i el cor. Només si vehiculem del dret i del revés el nom de la nostra llengua en traurem l’entrellat: Català a l’atac. Visca la llengua viva i visca el submarinisme”. 

Merezi du euskaraz ere jartzea:

“Etorkizun kapikua lortzeko, inoiz baino beharrezkoago dugu murgiltze linguistikoa: katalanaren uretan murgiltzea. Burua eta bihotza jarri behar ditugu. Korapiloa askatuko badugu, gure hizkuntzaren izena eskuin ezker eta ezker eskuin idatzi behar dugu, bietara: Català a l’atac. Gora hizkuntza bizirik. Gora murgiltzea! Gora urpekaritza!”

Ez dakit zuek, baina nik neuk eskertzen ditut horrelako istorioak. Euskaraz ere nahi nituzke. Interesatu zaizkit hiztun berriez azken 2-3 urtean argitaratu diren ikerketak, baina bizitza-historia gehiago ere eskertuko nituzke. Bizipenak: bizitzaren zipristinak, poesia dosi txiki batekin hornituak.

Kontakizuna eta eraldaketa

Iñigo Fernandez Ostolazak Surflaria eta Paradisua liburua argitaratu du Iñigo Urdinagaren sinadurapean. Iñigo ezaguna da, euskararen komunikazioaren inguruan egin duen lanagatik eta teorizazioagatik. Publizista eta unibertsitateko irakaslea da; Hiznet ikastaroetan aritutakoa ere bai.

Liburuan surfa du hizpide. Dena den, liburu erakargarria da lehorreko kume garenontzat ere bai. Noiz edo noiz, komunikazioaz hitz egiten du, nahiko zeharka bada ere. Horrelako pasarte batean, bere ikasleei eman ohi dien speach edo hitzalditxoa azaltzen du. Honako hau, gutxi gorabehera: “Marketina erreminta bat da, tresna hutsa, alde bateko zein besteko helburuak lortzeko erabilgarria. Erreminta ahaltsua da. Zoritxarrez garestia ere bai. Boteredunek erruz erabiltzen dute. Txikiok ez dugu apenas erabiltzen. Bada garaia marketina gure helburuak lortzeko erabiltzen has gaitezen”. Buruz ari naiz, ez dut liburua eskuartean.

Marketinaren oinarria istorioak kontatzea dela entzun izan dut: storytelling, narratiba, kontularitza, istoriogintza, errelatoa, kontakizuna… nahi duzuen bezala deitu.

Narratiba tresna handia da. Narratiba bat da kultura: kultura da gure errealitateaz, gure iraganaz eta etorkizunaz, zer kontatzen dugun eta nola kontatzen dugun. Identitateak berak osagai narratibo garrantzitsua du. Identitate narratiboa gure buruaz egiten dugun errelatoa da. Errelato horretan hiru izaki gara: narratzailea, ko-autorea eta protagonista (gure bizitza den trama baten protagonista). Narrazioa iraganeko gertaeren errelatoa da, baina baita prospektiboa ere: proiektuak, iguripenak, espektatibak…

Gure errelatoa kontatzen ikasi behar dugu. Errelato eraldatzaileak: nondik gatoz eta nora goaz.

Oharrak